ανάπτυξη
|
ΜΑΪΟΣ 2014
50
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ο
μέσος όρος των 18 χωρών ήταν 126%, και
το χρέος του ελληνικού δημοσίου έφθανε
το 132% του Α.Ε.Π. όταν ο σχετικός μέ-
σος όρος των 18 χωρών ήταν 97%.
Με βάση το συνολικό ύψος του χρέους η
χώρα μας δεν ήταν υπερδανεισμένη. Αν,
όμως, εξετάσουμε τη σύνθεσή του, γίνε-
ται εμφανής η αιτία των σημερινών οικο-
νομικών μας προβλημάτων:
Δημιουργήσαμε έναν αναποτελεσματικό
δημόσιο τομέα και ανεχθήκαμε –αν δεν
ενθαρρύναμε– επί μακρόν τον παρασιτι-
κό υπερκαταναλωτισμό του με δανεικά
(παροχές χωρίς αντίκρισμα σε κρατικοδί-
αιτες επιχειρήσεις και ισχυρές συντεχνίες
εργαζόμενων), αντί να αξιοποιούμε την
ξένη αποταμίευση –που γνωρίζαμε ότι
θα έπρεπε κάποια στιγμή να επιστραφεί
στους δημιουργούς της– για εκσυγχρονι-
σμό των δομών του, ο οποίος θα μείωνε
σταθερά το κόστος λειτουργίας του και θα
βελτίωνε την παραγωγικότητα του ιδιωτι-
κού τομέα και το γενικότερο επενδυτικό
κλίμα, αλλά και για τη δημιουργία αντα-
γωνιστικών, διεθνώς, επιχειρήσεων που
θα διεύρυναν, χωρίς παρενέργειες, τα φο-
ρολογικά έσοδα και την απασχόληση.
Είναι προφανές από τα ανωτέρω, ότι προ-
βλήματα σε μια οικονομία δεν δημιουργεί
αυτό καθαυτό το ύψος του δανεισμού,
αλλά ο τρόπος αξιοποίησής του.
«Κακός» δανεισμός θεωρείται εκείνος
που:
• διοχετεύεται για την εξασφάλιση υψη-
λότερου επιπέδου δημόσιας ή ιδιωτικής
κατανάλωσης,
• χρηματοδοτεί επενδυτικά σχέδια που
δεν έχουν σχεδιαστεί ορθολογικά, ή για
τη μελλοντική απόδοση των οποίων έγι-
ναν μη ρεαλιστικές εκτιμήσεις, με συ-
νέπεια, τελικά, τα σχετικά κέρδη να μην
καλύπτουν το ύψος των αναγκαίων τοκο-
χρεολυσίων,
• καλύπτει το έλλειμμα μιας επεκτατικής
δημοσιονομικής πολιτικής, η οποία δεν
βελτιώνει την εθνική παραγωγικότητα,
ούτε διευρύνει την κερδοφορία των εθνι-
κών επενδυτικών πρωτοβουλιών.
Σε κάθε, πάντως, περίπτωση ο αποτελε-
σματικότερος τρόπος αντιμετώπισης των
συνεπειών μιας υπερχρέωσης είναι η στα-
διακή εξάλειψη του «κακού» χρέους και
η ανάπτυξη, με τη λελογισμένη, πάντοτε,
προσφυγή στο «καλό» χρέος.
Υπάρχει όμως, με αφορμή την άρνηση
των αγορών να αναχρηματοδοτήσουν το
2010 το ελληνικό χρέος και την επιβλη-
θείσα από τους δανειστές «θεραπεία», και
μια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων γύρω
από τον τρόπο με τον οποίο μια κοινότητα
κρατών που οραματίζεται την ομοσπον-
δοποίησή της συμπεριφέρεται σε όσα
μέλη της αντιμετωπίζουν δυσκολίες εξι-
σορρόπησης των ελλειμμάτων τρεχουσών
συναλλαγών τους.
• Οι κύριες ευθύνες για τον «κακό» υπερ-
δανεισμό ενός κράτους βαρύνουν κατά
προτεραιότητα τις κυβερνήσεις και τους
λαούς που τις επέλεξαν με την ψήφο τους
και τις ανέχθηκαν να υλοποιούν, επί μα-
κρόν, μια εξαιρετικά επικίνδυνη οικονομι-
κή πολιτική.
Μήπως, όμως, και οι πιστωτές που δεν
σταμάτησαν να δανείζουν τη χώρα αυτή,
ακόμη και όταν ήταν σχεδόν βέβαιον ότι
τα δάνειά τους δεν επρόκειτο να επι-
