ανάπτυξη
|
ΜΑΪΟΣ 2014
46
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ο
την περίοδο αυτή ο τζίρος των μεγάλων
αυξανόταν με πολύ ταχύτερους ρυθμούς
από τον τζίρο των μικρών επιχειρήσεων.
Μάλιστα, στον κλάδο των τροφίμων, ο
τζίρος των μικρών καταστημάτων ακο-
λουθεί πτωτική πορεία από το 1995 και
μετά.
Μετά το ξέσπασμα της κρίσης, η επιδη-
μία των λουκέτων επεκτάθηκε σε όλους
σχεδόν τους κλάδους. Τα μικρά καταστή-
ματα επίπλων είναι πλέον δυσεύρετα, ήδη
έχουν κλείσει χιλιάδες πρατήρια καυσί-
μων και περίπτερα, ενώ στους κλάδους
της ένδυσης, της υπόδησης, τα βιβλιο-
πωλεία, τα ψιλικατζίδικα κ.λπ., η σφαγή
έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, με θύματα
δεκάδες χιλιάδες μαγαζιά.
Με έτος εκκίνησης το 2000, ας δούμε τις
αλλαγές στο χάρτη του ελληνικού λιανε-
μπορίου, όπως αυτές αποτυπώνονται στις
σχετικές έρευνες της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Για τις
ανάγκες της έρευνας, θα χωρίσουμε το δι-
άστημα αυτό σε δύο χρονικές περιόδους:
2000-2008 και 2008-2013, δηλαδή πριν
και μετά την κρίση.
Η περίοδος 2000-2008 μπορεί να χαρα-
κτηριστεί ως η «χρυσή εποχή» της ελ-
ληνικής οικονομίας γενικότερα και του
λιανεμπορίου ειδικότερα, άσχετα αν στη
συνέχεια αποδείχθηκε ότι ο χρυσός ήταν
στην πραγματικότητα κάρβουνο. Η κατα-
ναλωτική μανία έφτασε στο κατακόρυφο,
με τη μερίδα του λέοντος να την εισπράτ-
τουν τα μεγάλα καταστήματα. Σύμφωνα
με την ΕΛ.ΣΤΑΤ.:
•
Ο όγκος των λιανικών πωλή-
σεων αυξήθηκε το διάστημα αυτό κατά
40,4%.
•
Πρωταθλητής του καταναλω-
τισμού αναδείχθηκαν τα καύσιμα αυτο-
κινήτου, ακολουθώντας καταπόδας την
έκρηξη των πωλήσεων αυτοκινήτων. Το
ποσοστό αύξησης καυσίμων άγγιξε το
68% σε σταθερές τιμές.
•
Στον κλάδο της διατροφής, οι
πωλήσεις των σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν
κατά 54% σε σταθερές τιμές, ενώ ο «φτω-
χός συγγενής» (τα μικρά καταστήματα
του κλάδου τροφίμων, ποτών και καπνού)
εισέπραξαν μια ασήμαντη αύξηση της τά-
ξης του 4,1%.
•
Η ίδια τάση καταγράφηκε και
στα καθαυτό εμπορικά καταστήματα. Τα
πολυκαταστήματα αύξησαν τις πωλήσεις
τους κατά 61,8%, έναντι αναιμικής αύξη-
σης 6,8% των καταστημάτων ένδυσης και
υπόδησης.
•
Δυναμικά κινήθηκαν στο κυνήγι
των πωλήσεων και τα καταστήματα ειδών
σπιτιού (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών
κ.λπ.), με μια αύξηση της τάξης του 43%.
Κατά την εξαετία της κρίσης το λιανικό
εμπόριο έχασε πολύ περισσότερα από όσα
είχε κερδίσει την προηγούμενη οκταετία.
Το 2013 ο όγκος λιανικών πωλήσεων ήταν
κατά 15,4% χαμηλότερος απ’ ό,τι το 2000.
Από όλους τους κλάδους, μόνο τα σούπερ
μάρκετ κατάφεραν να συγκρατήσουν τις
πωλήσεις τους σε επίπεδα υψηλότερα του
2000, 9,6% και 9,8% αντίστοιχα.
Οι μικροί παίκτες οπισθοχώρησαν βαθιά
μέσα στη δεκαετία του 1990, καθώς οι
πωλήσεις τους σε σταθερές τιμές ήταν
χαμηλότερες σε σχέση με το 2000 κατά
30,2% στα μικρά καταστήματα τροφίμων,
ποτών και καπνού και κατά 39,5% στην
ένδυση και υπόδηση.
Το νέκρωμα της αγοράς αυτοκινήτου και