ανάπτυξη
|
ΜΑΪΟΣ 2014
48
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ο
Α
ν δεχτούμε ότι ο ξένος δανει-
σμός δεν θα πρέπει να είναι
σε κάθε περίπτωση ανεπι-
θύμητος, ούτε να θεωρείται
εξ ορισμού καταστροφικός και, κατά συ-
νέπεια, αποτρεπτέος (1ο μέρος), τίθεται
αμέσως ένα άλλο κρίσιμο ερώτημα σχε-
τικά με τους κανόνες μιας ορθολογικής
δημοσιονομικής διαχείρισης: υπάρχουν
συγκεκριμένα ποσοτικά όρια, πέραν των
οποίων ο δανεισμός μιας χώρας καθίστα-
ται επικίνδυνος, τόσο για την ίδια, όσο
και για τους δανειστές της; Στο ερώτημα
αυτό δεν φαίνεται ότι υπάρχει μια απά-
ντηση γενικότερης αποδοχής, παρότι δεν
αμφισβητείται πως ο υπερδανεισμός, και
ιδιαίτερα ο «κακός» δανεισμός, βλάπτει
τελικά την ανάπτυξη.
• Ως γνωστόν, η Συνθήκη του Μάαστριχτ
επιβάλλει στα μέλη της ευρωζώνης την
υποχρέωση να μην υπερβαίνει το δημό-
σιο χρέος τους το 60% του Α.Ε.Π. τους.
Πρόκειται για ένα αυθαίρετο ποσοστό,
που δεν έχει κανένα θεωρητικό επιστημο-
νικό υπόβαθρο, ούτε στηρίζεται σε τεκ-
μηριωμένες αξιολογήσεις διαχρονικών
διεθνών δεδομένων εξέλιξης δημοσίου
χρέους και ρυθμών ανάπτυξης.
Το ποσοστό αυτό το παραβίασαν, ακόμα
και πριν από την κρίση, πολλές χώρες της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, και μάλιστα χωρίς
συνέπειες, ενώ κατά την περίοδο της κρί-
σης υπήρξε γενική καταστρατήγησή του,
οι πολιτικές, δε, που υιοθετήθηκαν για
την επιστροφή στην κοινοτική ορθοδοξία
στον τομέα του δημοσίου χρέους, προκά-
λεσαν μια γενικευμένη ύφεση.
• Με ενδιαφέρον, εξάλλου, υποδέχθηκαν
οι υποστηρικτές των πολιτικών λιτότητας
τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών
των οικονομολόγων Κάρμεν Ράινχαρτ και
Κένεθ Ρογκόφ (2009), που κατέληξαν
στο συμπέρασμα ότι ένα υψηλό χρέος,
ένα χρέος, δηλαδή, που υπερβαίνει το
90% του Α.Ε.Π., επιδρά αρνητικά στην
ανάπτυξη και, κατά συνέπεια, είναι αυτο-
νόητη η επιβολή μέτρων δημοσιονομικής
πειθαρχίας για την ταχεία αποκλιμάκωσή
του.
Παρότι οι υπολογισμοί των οικονομολό-
γων αυτών ανατράπηκαν από νεότερες
έρευνες, οι σχετικές αντιλήψεις γρήγορα
απέκτησαν αξία δόγματος από πολιτικούς
που αναζητούσαν επιστημονικά ερείσμα-
τα για να τεκμηριώσουν τις ανερμάτιστες
και αναποτελεσματικές πολιτικές τους,
παραβλέποντας ότι η λιτότητα δεν εξυπη-
ρετεί τη δημοσιονομική εξυγίανση και ότι
η επιβράδυνση της ανάπτυξης οδηγεί στη
διόγκωση του χρέους.
• Στα ίδια, περίπου, συμπεράσματα κα-
ταλήγει και η εργασία (2011) των οι-
Υπάρχουν και καλά δάνεια
(2ο μέρος)
ΣΤΟ ΕΡΏΤΗΜΑ ΑΥΤΌ ΔΕΝ ΦΑΊΝΕΤΑΙ ΌΤΙ ΥΠΆΡΧΕΙ ΜΙΑ ΑΠΆΝΤΗΣΗ
ΓΕΝΙΚΌΤΕΡΗΣ ΑΠΟΔΟΧΉΣ, ΠΑΡΌΤΙ ΔΕΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΊΤΑΙ ΠΩΣ
Ο ΥΠΕΡΔΑΝΕΙΣΜΌΣ, ΚΑΙ ΙΔΙΑΊΤΕΡΑ Ο «ΚΑΚΌΣ» ΔΑΝΕΙΣΜΌΣ,
ΒΛΆΠΤΕΙ ΤΕΛΙΚΆ ΤΗΝ ΑΝΆΠΤΥΞΗ.
Του Ηλία Ηλιόπουλου
