ανάπτυξη
|
ΜΑΪΟΣ 2014 49
κονομολόγων της Τράπεζας Διεθνών
Διακανονισμών, Φαμπρίτσιο Ζάμπολι,
Στίβεν Τσεκέτι και Μ. Μοχάντι, οι οποί-
οι μελέτησαν το χρέος (του κράτους, των
εταιρειών και νοικοκυριών) 18 μελών του
Ο.Ο.Σ.Α. κατά την περίοδο 1980-2010.
Οι οικονομολόγοι αυτοί διαπιστώνουν,
καταρχάς, ότι κατά τα τελευταία 30 χρό-
νια ο λόγος του χρέους των τριών ανωτέ-
ρω τομέων προς το Α.Ε.Π. έχει αυξηθεί
σημαντικά στις προηγμένες οικονομίες:
από 167% το 1980, βρίσκεται σήμερα στο
314%.
Αναγνωρίζουν, πάντως, ότι ο δανεισμός
αποτελεί ένα από τα δομικά εργαλεία της
σύγχρονης κοινωνίας για ταχύρρυθμη
ανάπτυξη και σταθερότητα, και δέχονται
ότι χωρίς εξωτερικό δανεισμό οι φτωχές
χώρες θα παραμείνουν φτωχές.
Υποστηρίζουν, όμως, ότι σε υψηλά επίπε-
δα (άνω του 85% του Α.Ε.Π. για το δημό-
σιο χρέος, 90% για το εταιρικό χρέος και
85% για το χρέος των νοικοκυριών) ο δα-
νεισμός μεταβάλλεται σε τροχοπέδη και
σε παράγοντα επιβράδυνσης της ανάπτυ-
ξης και αύξησης της αστάθειας.
Τα αναλυτικά, όμως, στοιχεία της ίδιας
εργασίας αφήνουν πολλά περιθώρια αμ-
φισβήτησης των σχετικών συμπερασμά-
των, καθώς, πέραν του συνολικού ύψους
του χρέους, καθοριστικό ρόλο στην τελι-
κή αξιολόγηση του ρόλου τού δανεισμού
διαδραματίζουν τόσο η σύνθεσή του, όσο
και οι χρήσεις του, που προσδιορίζουν, σε
μεγάλο βαθμό, την εξέλιξη των παραγω-
γικών δομών.
Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, το 2010 το
συνολικό χρέος, ως ποσοστό του Α.Ε.Π.,
ήταν: της Ιαπωνίας 456%, των Η.Π.Α.
268%, της Γαλλίας 321%, της Ισπανίας
355% και της Πορτογαλίας 366%, ενώ της
Ελλάδος μόνο 262%, με το μέσο όρο των
18 χωρών να διαμορφώνεται στο 322% του
Α.Ε.Π.
Την ίδια χρονιά, το χρέος των νοικο-
κυριών μας αντιπροσώπευε το 65% του
Α.Ε.Π. όταν ο σχετικός μέσος όρος των 18
χωρών ήταν 94%, το χρέος των ελληνικών
μη τραπεζικών επιχειρήσεων ήταν της τά-
ξης του 65% του Α.Ε.Π. όταν ο σχετικός
