ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013
ντας τα ελληνικά «κέρδη» από τις σχετι-
κές πολιτικές).
Είναι προφανές ότι ο τρόπος που επιλέ-
χθηκε για την ανάκτηση της χαμένης ελλη-
νικής ανταγωνιστικότητας δεν είναι αποτε-
λεσματικός, χωρίς, δε, δραστικές αλλαγές
στη δομή του παραγωγικού μας συστήμα-
τος (χωρίς νέους παραγωγικούς κλάδους,
αύξηση του μέσου μεγέθους της ελληνι-
κής επιχείρησης, άνετη και φθηνή χρημα-
τοδότηση της υγιούς εξωστρεφούς επιχει-
ρηματικότητας, αναβάθμιση της σημασίας
του ανθρώπινου παράγοντα στη βελτίωση
της εθνικής ανταγωνιστικότητας) η σημερι-
νή μείωση του εμπορικού ελλείμματος μό-
νο παροδικό χαρακτήρα θα έχει, με την
επανεκκίνηση, δε, της οικονομίας μας θα
επανεμφανιστούν οι προηγούμενες εμπο-
ρικές ανισορροπίες.
Τα ανωτέρω δεδομένα μάς οδηγούν σε
ορισμένα βασικά συμπεράσματα:
• Το σημερινό, σημαντικά μειωμένο σε σχέ-
ση με το 2008, Α.Ε.Π της χώρας είναι ανε-
παρκέστατο για να αποτελέσει επίπεδο βι-
ώσιμης σταθεροποίησης της πραγματικής
οικονομίας, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη η
έντονη ανισοκατανομή του εθνικού μας
πλούτου, ανεξάρτητα της παρουσίασης
ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
Στο επίπεδο αυτό, οι τάσεις αμφισβήτη-
σης και ανατροπής της εφαρμοζόμενης
οικονομικής πολιτικής, με στόχο την αύ-
ξηση και ορθολογική διαχείριση των κοι-
νωνικών δαπανών, τη μείωση των φορο-
λογικών επιβαρύνσεων και την αναπλή-
ρωση των απαράδεκτων μισθολογικών
και συνταξιοδοτικών απωλειών, είναι τό-
σο ισχυρές που ακυρώνουν σοβαρές
αναπτυξιακές προθέσεις, η υλοποίηση
των οποίων θα μπορούσε να αποκατα-
στήσει την εμπιστοσύνη των αγορών στις
προοπτικές της οικονομίας μας, και απει-
λούν την εύθραυστη και, εν πολλοίς τε-
χνητή, δημοσιονομική εξισορρόπηση.
Όσο, κατά συνέπεια, η προσοχή των
εφαρμοζόμενων οικονομικών πολιτικών
θα επικεντρώνεται στον αριθμητή και όχι
στον παρανομαστή της σχέσης χρέους/
Α.Ε.Π, τόσο θα απομακρύνεται η έξοδος
της χώρας από την ύφεση.
• Η περιορισμένη απόδοση των μνημονι-
ακών μέτρων –οι θυσίες ιδιωτών και
επιχειρήσεων υπερβαίνουν κατά πολύ
την επιτευχθείσα μέχρι τώρα μείωση
του δημοσιονομικού μας ελλείμματος–
επιβεβαιώνει τις μεγάλες αστοχίες της
ακολουθούμενης αυστηρής πολιτικής
εσωτερικής υποτίμησης και την αναπο-
τελεσματικότητα ή έστω, ανεπάρκεια,
των επιβαλλόμενων από την τρόικα με-
ταρρυθμίσεων.
Λιτότητα και ανταγωνιστικότητα είναι δύο
ετερόκλητα στοιχεία που δεν «έλκονται»,
ενώ η υπερφορολόγηση, αποδυναμώνο-
ντας τη ζήτηση για αγαθά και υπηρεσίες,
απομακρύνει τους επενδυτές και την ανά-
πτυξη.
Οι μεταρρυθμίσεις, για να αποδώσουν
καρπούς, προϋποθέτουν, όχι αποσπα-
σματικές παρεμβάσεις, αλλά σφαιρική
μελέτη των προβλημάτων που καλούνται
να επιλύσουν, συνεκτική λογική και ευ-
ρύτερη κοινωνική αποδοχή, ενώ ανα-
γκαία είναι και η δίκαιη και σύμμετρη, ως
προς τις δυνατότητες και αντοχές του πλη-
θυσμού, εφαρμογή τους.
Τα διαδοχικά μνημόνια δεν εξασφαλίζουν
κανέναν από τους όρους αυτούς και, κατά
συνέπεια, όσο γρηγορότερα η ελληνική οι-
κονομία απαλλαχθεί από το σχετικό βρόγχο,
τόσο ευκολότερα θα μπορούσαμε να προω-
θήσουμε μεταρρυθμίσεις που οδηγούν σε
πρόοδο και όχι σε οπισθοδρόμηση.
Και, πάντως, οι μεταρρυθμίσεις σκόπιμο
είναι να προηγούνται και όχι να έπονται
των προσπαθειών δημοσιονομικής εξυγί-
ανσης, ώστε τα σχετικά οφέλη να περιορί-
ζουν τις αναγκαίες θυσίες και να μειώνουν
ευρύτερες αντιδράσεις.
Για να αρχίσουν να επουλώνονται οι βαθιές
πληγές που έχουν ανοίξει οι λανθασμένες
«συνταγές» στην ελληνική οικονομία, είναι
καιρός να γίνει μια ουσιαστική αλλαγή πο-
ρείας, που ασφαλώς, προϋποθέτει:
• Να πείσουμε τους δανειστές μας ότι και
το δικό τους συμφέρον υπηρετείται κα-
λύτερα με μια διαφορετική στρατηγική:
τα διαδοχικά μνημόνια, πέραν της κατα-
βαράθρωσης της ελληνικής οικονομίας,
οδηγούν νομοτελειακά σε διαδοχικά
«κουρέματα» των απαιτήσεών τους ή
σε μακροχρόνιες δικαστικές προστριβές
με ένα χρεοκοπημένο κράτος.
• Να πείσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση ότι μια
αποτυχημένη «συνταγή» θα πρέπει να
αποσύρεται το συντομότερο δυνατό, προ-
κειμένου να περιορίζονται οι καταστροφι-
κές συνέπειές της και να προστατεύεται το
κύρος του φορέα που την επέβαλε.
Η σύνδεση, κατά συνέπεια, της εξυπηρέτη-
σης του ελληνικού χρέους με την επίτευξη
θετικών ρυθμών ανάπτυξης της ελληνικής
οικονομίας, αποτελεί τον αποκλειστικό
«μονόδρομο» που εξυπηρετεί ταυτόχρονα
τα συμφέροντα των δανειστών και τις ανά-
γκες της ελληνικής οικονομίας, ενώ δίνει
και ένα ουσιαστικότερο περιεχόμενο στην
έννοια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.
Μια στρατηγική βιώσιμης σταθεροποίη-
σης και ανάπτυξης θα πρέπει να εκτείνεται
σε βάθος πενταετίας τουλάχιστον, και να
λαμβάνει υπόψη της ότι:
ανάπτυξη
52
Oικονομία
1...,44,45,46,47,48,49,50,51,52,53 55,56,57,58,59,60,61,62,63,64,...67