Page 53 - Περιοδικό Ανάπτυξη

Σήμερα, στο πλαίσιο των προσπαθειών

ταχείας μείωσης των δημοσιονομικών μας

ελλειμμάτων:

• το 21,4% του ελληνικού πληθυσμού

βρέθηκε να ζει, το 2011, σε συνθήκες

φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού,

με τάσεις επιταχυνόμενης επιδείνωσης

(στοιχεία ΕΛ.ΣΤΑΤ.),

• το 26,8% του ενεργού μας πληθυσμού

ήταν, τον Οκτώβριο του 2012, άνεργο

(ρεκόρ Ευρωζώνης), ενώ η ανεργία των

νέων ηλικίας 15-25 χρόνων έφθασε, το

Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, στο 57,6%

(ρεκόρ Ευρωζώνης), με εξαιρετικά δυσοί-

ωνες προοπτικές (στοιχεία EUROSTAT),

• το A.E.Π. της χώρας και, κατ’ επέκταση,

η αγοραστική δύναμη και το βιοτικό

επίπεδο των ελληνικών νοικοκυριών,

συρρικνώθηκε σωρευτικά κατά 25%,

περίπου στο τέλος του 2012 σε σχέση

με το 2008, με τάσεις αισθητής περαιτέ-

ρω μείωσής του κατά το 2013, και, πι-

θανότατα και κατά το 2014, και

• το δημόσιο χρέος, παρά τα διαδοχικά

«κουρέματά» του, βρίσκεται το 2012

και θα βρίσκεται μέχρι και το 2020, σε

επίπεδα αισθητά υψηλότερα εκείνων

του 2008 ή του 2009 (ξέσπασμα της

κρίσης), υπό την προϋπόθεση, βέβαια,

της πιστής εφαρμογής ενός σεναρίου με

εμφανείς εξωπραγματικούς ενδιάμε-

σους στόχους (προβλέπει ρυθμούς αύ-

ξησης του Α.Ε.Π. της τάξης του 3,5%-

4%, που αντικειμενικά δεν υπάρχει πε-

ρίπτωση στις σημερινές διεθνείς συνθή-

κες να πραγματοποιηθούν).

Είναι προφανές ότι η δημιουργία πρωτο-

γενών πλεονασμάτων σε εποχή βίαιης

φτωχοποίησης και γενικότερης οικονομι-

κής εξαθλίωσης, απόγνωσης και «εθνικής

κατάθλιψης» δεν μπορεί, σε καμία περί-

πτωση, να θεωρηθεί ένδειξη μιας νέας οι-

κονομικής δυναμικής ή η απαρχή της εξό-

δου από την κρίση.

Αναμφισβήτητα και η μείωση του ελλείμμα-

τος του εμπορικού ισοζυγίου αποτελεί ένα

σημαντικό οικονομικό επίτευγμα, υπό την

προϋπόθεση βέβαια ότι αυτή θα αντανα-

κλούσε ένα γενικότερο παραγωγικό αναπρο-

σανατολισμό, μια ουσιαστική επιχειρηματική

αναγέννηση και μια συστηματική ενθάρρυν-

ση του υγιούς ανταγωνισμού, της καινοτομί-

ας, της ποιότητας, της εξωστρέφειας.

Στην περίπτωσή μας, όμως, η εντυπωσια-

κή, πράγματι, βελτίωση που έχει επιτευ-

χθεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα αυτό

δεν οφείλεται σε μια γενικότερη δυναμική

παραγωγική ανασυγκρότηση, που θα βελ-

τίωνε την ανταγωνιστικότητα τιμής των ελ-

ληνικών προϊόντων και θα διαφοροποιού-

σε τη σύνθεσή τους, ώστε να καταστεί εφι-

κτή η υποκατάσταση εισαγωγών και η δι-

είσδυση σε νέες αγορές, αλλά στον περιο-

ρισμό, κατά βάση, των εισαγωγών πρώ-

των υλών και μηχανολογικού εξοπλι-

σμού, λόγω της ύφεσης (το 82% της μείω-

σης του εμπορικού ελλείμματος οφείλεται

στον περιορισμό των εισαγωγών και το

18% στην άνοδο των εξαγωγών).

Με την ακολουθούμενη, μάλιστα, μνημο-

νιακή πολιτική οι αναγκαίες σχετικές εξυ-

γιαντικές και εκσυγχρονιστικές προσπά-

θειες δυσχεραίνονται σημαντικά, αν δεν

ακυρώνονται πλήρως.

• Η προσπάθεια βελτίωσης της εθνικής

ανταγωνιστικότητας επικεντρώνεται απο-

κλειστικά στη μείωση του κόστους εργα-

σίας. Η μείωση, όμως, του εργατικού κό-

στους δεν είναι συνήθως αρκετή για την

άνοδο των ελληνικών εξαγωγών, όχι

μόνο των ειδών εντάσεως κεφαλαίου –

όπου το κόστος εργασίας διαδραματίζει

σχετικά μικρό ρόλο– αλλά και των προϊ-

όντων εντάσεως εργασίας, λόγω των αι-

σθητά χαμηλότερων εργατικών αμοιβών

στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο μας,

του εκτεταμένου κοινωνικού ντάμπινγκ

που ασκούν οι ανερχόμενες νέες οικονο-

μικές δυνάμεις (Κίνα, Ινδία, Κορέα κ.ά.)

και του φορολογικού ντάμπινγκ που

ασκούν, σε βάρος των ελληνικών επιχει-

ρήσεων, γειτονικές χώρες, αλλά και κοι-

νοτικά κράτη, με σχετικά χαμηλούς φο-

ρολογικούς συντελεστές.

• Η πλήρης και, χωρίς ασφάλεια, ελαστικο-

ποίηση των εργασιακών σχέσεων, που επι-

τείνει αβεβαιότητες και ανασφάλειες, και η

δραστική μείωση των εργατικών αποδο-

χών, σε συνδυασμό με τη σταθερή κάμψη

των ιδιωτικών επενδύσεων και τη σταδιακή

απαξίωση, λόγω της μακρόχρονης ύφε-

σης, του υπάρχοντος μηχανολογικού εξο-

πλισμού, επηρεάζουν αρνητικά την παρα-

γωγικότητα της εργασίας, η οποία παραδο-

σιακά αποτελεί τον αδύναμο κρίκο της ελ-

ληνικής επιχειρηματικότητας.

• Η περιορισμένη συμβολή των εξαγω-

γών στη μείωση του ελλείμματος του

εμπορικού μας ισοζυγίου δεν φαίνεται

ότι μπορεί να βελτιωθεί τα επόμενα

χρόνια, γιατί το σχετικά ευνοϊκό, μέχρι

σήμερα, περιβάλλον των αγορών προ-

ορισμού ελληνικών εξαγώγιμων προϊό-

ντων φαίνεται ότι χειροτερεύει (η οικο-

νομία της Ευρώπης λιμνάζει, το ευρώ

παραμένει ιδιαίτερα «σκληρό», οι

εμπορικές πιστώσεις σπανίζουν και η

πολιτική λιτότητας και μισθολογικών

μειώσεων γενικεύεται, εξουδετερώνο-

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013

ανάπτυξη

51

Oικονομία

Page 53 - Περιοδικό Ανάπτυξη - Φεβρουάριος 2013