Page 51 - Περιοδικό Ανάπτυξη - Φεβρουάριος 2013

Σε περιόδους κρίσης το αίτημα για
μεταρρυθμίσεις γενικεύεται, χωρίς
κατ’ ανάγκη να επιταχύνεται ο ρυθ-
μός υλοποίησής τους.
Στη χώρα μας –χώρα ουσιαστικά χρεοκο-
πημένη και υπό αυστηρή ξένη επιτροπεία–
η επίκληση της ανάγκης για ανάληψη με-
ταρρυθμιστικών πρωτοβουλιών είναι συ-
χνή, χρησιμοποιείται, όμως, συνήθως:
• είτε για δικαιολόγηση της αδυναμίας
επίτευξης μη ρεαλιστικών, αντικειμενι-
κά, στόχων, λόγω της εφαρμογής μη
ορθολογικών, και πάντως αντιαναπτυξι-
ακών, οικονομικών επιλογών,
• είτε για την πολιτική νομιμοποίηση δήθεν
αλλαγών, οι οποίες, χωρίς να εκσυγχρο-
νίζουν, ανατρέπουν βίαια και χωρίς ου-
σιαστικά αποτελέσματα, κοινωνική συ-
νοχή και αναπτυξιακές προοπτικές.
Σπάνια στη χώρα μας σχεδιάστηκε με
πληρότητα και εφαρμόστηκε με συνέπεια
μεταρρυθμιστικό σχέδιο γενικότερης απο-
δοχής, ικανό, πράγματι, να βελτιώσει δο-
μές και λειτουργίες, χωρίς το κόστος των
ενδεχόμενων παρενεργειών να ανατρέπει
τα προσδοκώμενα οφέλη.
Σύμφωνα με το λεξικό του Μπαμπινιώτη,
μεταρρύθμιση είναι «η μεταβολή ρυθ-
μού, τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας
ενός συστήματος για την επίτευξη καλύτε-
ρου αποτελέσματος». Καλύτερο, δε,
αποτέλεσμα έχουμε:
• όταν με μικρότερο κόστος προσφέ-
ρουμε τις ίδιες τουλάχιστον υπηρεσίες
ή παράγουμε τα ίδια τουλάχιστον προ-
ϊόντα, ή
• όταν με το ίδιο κόστος βελτιώνουμε τις
παρεχόμενες υπηρεσίες ή αυξάνουμε τα
παραγόμενα προϊόντα.
Αλλαγές, όμως, τέτοιας μορφής, που θα
μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως με-
ταρρυθμίσεις, δεν πραγματοποιήθηκαν
σε κανέναν τομέα τα τελευταία τρία, περί-
που, χρόνια που εφαρμόζεται η πολιτική
των διαδοχικών μνημονίων, τα οποία επι-
διώκουν την έξοδο από την κρίση μέσω
της εσωτερικής υποτίμησης (γενικευμένης
υπερφορολόγησης και αυστηρότατης λι-
τότητας).
Κατά την περίοδο αυτή, η ποιότητα των
προσφερόμενων από το κράτος υπηρεσι-
ών σταθερά επιδεινώνεται, η ποσότητά
τους σταδιακά συρρικνώνεται και το πλή-
θος των δικαιούμενων της κρατικής στορ-
γής συνεχώς περιορίζεται, ενώ, παράλλη-
λα, η εθνική παραγωγή μειώνεται, η
ανεργία διογκώνεται, η φτώχεια και ο
αποκλεισμός διευρύνονται και ο παραγω-
γικός μας ιστός αποσαθρώνεται με επιτα-
χυνόμενους ρυθμούς.
Αν θελήσουμε να ομαδοποιήσουμε τις
γενικότερες αντιδράσεις που προκαλεί η
εφαρμοζόμενη σήμερα μνημονιακή πολι-
τική, σε σχέση με την κοινωνική απαίτηση
για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις αναπτυξι-
ακού χαρακτήρα, θα διαπιστώσουμε ότι:
• Ορισμένοι πιστεύουν πως την κύρια ευ-
θύνη της μέχρι τώρα αποτυχίας της
εφαρμοζόμενης οικονομικής πολιτικής,
που διέλυσε τον παραγωγικό και κοινω-
νικό ιστό της χώρας χωρίς να καταστήσει
διαχειρίσιμο το δημόσιο χρέος της, φέρει
η απουσία κάθε ίχνους ουσιαστικής με-
ταρρυθμιστικής πρωτοβουλίας.
Κατ’ αυτούς, στόχος της πολιτικής αυτής
δεν είναι η εξυγίανση της οικονομίας μας,
αλλά η τιμωρία των «ασώτων», ώστε ο
«πόνος» τους να αποτρέψει άλλους λα-
ούς να κάνουν τα ίδια λάθη.
• Κάποιοι άλλοι έχουν την άποψη ότι
αποκλειστικός σκοπός της οικονομικής
πολιτικής που μας υπέδειξε η τρόικα,
την οποία οι ελληνικές κυβερνήσεις
αποδέχθηκαν ως μονόδρομο, είναι η
ταχεία μείωση των δημοσιονομικών μας
ελλειμμάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται
από απόψεως ρυθμών ανάπτυξης και
επιπέδου ζωής. Με τον τρόπο αυτό, θα
ενισχυόταν η φερεγγυότητα της χώρας,
γεγονός που θα καθιστούσε εφικτή την
έξοδό της στις διεθνείς αγορές για την
άντληση νέων χρηματοδοτικών πόρων,
οι οποίοι θα επέτρεπαν την κανονική
εξόφληση των συσσωρευμένων χρεών.
Κατ’ αυτούς, τώρα που οι δημοσιονομικοί
στόχοι επιτεύχθηκαν, είναι ανάγκη να προ-
χωρήσουμε στην αντιμετώπιση των διαχρο-
νικών παθογενειών της οικονομίας μας,
προκειμένου η χώρα να βγει από την κρίση.
• Μια τρίτη ομάδα πολιτών, τέλος, θεω-
ρεί σωστή την πολιτική της εσωτερικής
ανάπτυξη 49
Oικονομία
ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013