Page 41 - Περιοδικό Ανάπτυξη

τές των Η.Π.Α. και της Ρωσίας να βελτιώ-

νουν σαφώς τις θέσεις τους σε σχέση με

την αντίστοιχη κατάταξη του 2011.

Είναι πάντως σαφές, περιμένοντας τα ανα-

λυτικά στοιχεία δωδεκαμήνου, ότι η Ελ-

λάδα, πλέον, δεν ανταγωνίζεται τη φθηνή

παραγωγή τρίτων χωρών, αλλά προωθεί

προϊόντα αξιόπιστων ποιοτικών χαρακτη-

ριστικών. Πρόκειται για μια διαπίστωση

που ισχύει όλως ιδιαιτέρως για τα αγροδι-

ατροφικά προϊόντα, για τα οποία η χώρα

μας διαθέτει ένα ασυναγώνιστο συγκριτι-

κό πλεονέκτημα, εδραζόμενο αφ’ ενός

στις (κλιματολογικές) συνθήκες που χαρα-

κτηρίζουν την παραγωγή τους, αφ’ ετέ-

ρου στην αναμφισβήτητη

ποιότητά

τους.

Πέραν κάθε αμφιβολίας, τα αγροδιατρο-

φικά προϊόντα θα συνεχίσουν να διαδρα-

ματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στους

κόλπους των ελληνικών εξαγωγών, χω-

ρίς βεβαίως να υποβαθμίζουμε τη δυνα-

μική παρουσία άλλων προϊόντων.

Όπως είναι γνωστό, η ελληνική οικονομία

ταλανίζεται εδώ και μία πενταετία από μια

πρωτοφανούς εντάσεως κρίση, η οποία

έπληξε το σύνολο των οικονομικών (και

όχι μόνο) δραστηριοτήτων. Η συρρίκνω-

ση της εσωτερικής αγοράς, απόρροια της

συμπίεσης του διαθέσιμου εισοδήματος,

της υψηλής ανεργίας, ως και της περιστο-

λής των πιστωτικών διευκολύνσεων,

άσκησαν ισχυρότατες πιέσεις επί των επι-

χειρήσεων ώστε να στραφούν σε άλλες,

ξένες, αγορές, προκειμένου ακόμα και να

επιβιώσουν. Βεβαίως, μια τέτοια στροφή

προϋποθέτει την

αντικειμενική δυνατό-

τητα

των συγκεκριμένων επιχειρήσεων

να ανταποκριθούν στις υψηλές, συχνά

υψηλότατες, απαιτήσεις των διεθνών αγο-

ρών, προκειμένου η προσπάθειά τους να

μην έχει τα χαρακτηριστικά φωτοβολίδας.

Σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με παλαιότε-

ρα στοιχεία, αλλά και με τα ευρήματα

πρόσφατων σχετικών ερευνών, με τις εξα-

γωγές ασχολούνται γύρω στις 12.000 επι-

χειρήσεις, εκ των οποίων οι 2.000 προ-

στέθηκαν τα 2-3 τελευταία χρόνια για

τους λόγους που προαναφέραμε, ενώ τα

τρία πέμπτα των νέων εξωστρεφών επιχει-

ρήσεων ανήκουν στην κατηγορία των μι-

κρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Γενικότερα, φαίνεται να επιβεβαιώνεται η

τάση επέκτασης της εξαγωγικής βάσης της

χώρας, καθώς οι μικρές και μεσαίες επι-

χειρήσεις εντάσσουν σταδιακά στην επι-

χειρησιακή τους στρατηγική τις εξαγωγές,

όχι κατά τρόπο συμπτωματικό ή συγκυρι-

ακό, αλλά ως αναπτυξιακή επιλογή. Ση-

μειώνουμε ότι

μέχρι τις αρχές της δεκα-

ετίας που διανύουμε το συνολικό ελ-

ληνικό εξαγωγικό προφίλ

ήταν (κατά

προσέγγιση): ένα τέταρτο μεγάλες και πο-

λύ μεγάλες επιχειρήσεις, ένα τρίτο μικρές

και πολύ μικρές επιχειρήσεις, και το υπό-

λοιπο μεσαίες επιχειρήσεις.

Πάντως η απώλεια ανταγωνιστικότητας

των προηγουμένων ετών και το άνοιγμα

του εμπορικού ισοζυγίου προβλημάτισε

πολλούς μελετητές, οι οποίοι, κατά κανό-

να, αποδίδουν την εν λόγω εξέλιξη: i)

στην αύξηση του κόστους εργασίας ανά

μονάδα προϊόντος σε σχέση με τους

εμπορικούς εταίρους της χώρας, ii) στην

ανατίμηση του ευρώ, ιδιαίτερα κατά τα

πρώτα τρία χρόνια μετά τη γέννησή του,

iii) στη χαμηλή διαρθρωτική ανταγωνιστι-

κότητα της ελληνικής οικονομίας, η οποία

μεταφράζεται σε χαμηλό τεχνολογικό πε-

ριεχόμενο και χαμηλή ανταγωνιστικότητα

ποιότητας των εξαγωγών, και iv) στην αύ-

ξηση των τιμών των μη εμπορεύσιμων

αγαθών και υπηρεσιών σε σχέση με τα

εμπορεύσιμα.

Από την άλλη πλευρά, στον απόηχο των

πρόσφατων συζητήσεων περί πολλαπλα-

σιαστή και άλλων σχετικών, διατυπώθη-

καν απόψεις που υποστηρίζουν ότι η μεί-

ωση του ονομαστικού μισθού δεν είναι

απαραίτητη για την αύξηση της παραγωγι-

κότητας και την ενίσχυση των εξαγωγών,

διευκρινίζοντας ότι η μείωση του μισθο-

λογικού κόστους μπορεί να επιτρέπει μια

αναγκαία εξοικονόμηση για μια επιχείρη-

ση, αλλά δεν σημαίνει ότι υποχρεωτικά

οδηγεί σε αυξημένες εξαγωγές και οικο-

νομική ανάπτυξη.

Σε κάθε περίπτωση η πορεία των εξαγωγών

(και) μέσα στο 2012 σηματοδοτεί μια νέα ει-

κόνα για την ελληνική οικονομία, η οποία

χαρακτηρίζεται από ενισχυμένη εξωστρέ-

φεια, αλλά και εξαγωγική συνέπεια.

Γενικότερα εκτιμάται ότι δρομολογείται

προοδευτικά μια στροφή του παραγωγι-

κού

ιστού προς προϊόντα διεθνώς

εμπορεύσιμα

, συνδέοντας την παραγω-

γή με την αγορά και τους πελάτες της χώ-

ρας στο εξωτερικό. Ας ελπίσουμε ότι το,

οπωσδήποτε δύσκολο, 2013 θα ενισχύ-

σει ακόμα περισσότερο τις τάσεις αυτές.

ανάπτυξη

39

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013

Οικονομία

Page 41 - Περιοδικό Ανάπτυξη - Φεβρουάριος 2013