ανάπτυξη
|
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2015 53
Τ
ο ζητούμενο για τον πολίτη
και τον επιχειρηματία σήμερα
είναι η πλήρης, αποτελεσματι-
κή και ποιοτική επίλυση των
διαφορών του εναντίον τρίτων, με λογικό
κόστος και σε εύλογο χρονικό διάστημα,
ώστε να μπορέσει να συνεχίσει απρόσκο-
πτα τις δραστηριότητές του.
O κλασικός τρόπος απονομής της δικαι-
οσύνης όπως τον γνωρίζαμε μέχρι πρό-
τινος, ήτοι προσφυγή των διαδίκων στην
τακτική δικαιοσύνη για την επίλυση των
διαφορών τους, δεν παράγει πλέον προ-
στιθέμενη αξία για την κοινωνία μας, ιδι-
αίτερα δε για τις παραγωγικές τάξεις. Oι
οικονομικές συνέπειες για μια οικονομι-
κή μονάδα, σε πάγια κόστη και απώλεια
εσόδων, από το πάγωμα μιας επένδυσης
επ’ αόριστον σε αναμονή έκδοσης οριστι-
κής δικαστικής απόφασης, είναι ανυπο-
λόγιστες. Η επιχείρηση, καθ’ όλο το διά-
στημα της εκκρεμοδικίας, υποχρεούται
να αναστείλει την επίμαχη δραστηριότη-
τα και, σε ακραίες περιπτώσεις καθυστέ-
ρησης, στην προσπάθειά της να περιορί-
σει ή και να τερματίσει την οικονομική
αιμορραγία, εξαναγκάζεται σε ματαίωση
της επένδυσης, με ορατές συνέπειες την
καταγραφή ζημίας, απώλεια ανταγωνι-
στικού πλεονεκτήματος, απομείωση φή-
μης και πελατείας, και πτώση μεριδίου
αγοράς. Όλα τα προηγούμενα μετουσι-
ώνονται σαφώς σε μείωση κερδοφορίας
και σε απώλεια θέσεων εργασίας.
Την έλλειψη αποτελεσματικότητας στην
απονομή της δικαιοσύνης έχει έρθει να
καλύψει ο σχετικά νεοεισαχθείς, με το
νόμο 3898/2010, στο δικαιικό μας σύστη-
μα θεσμός της διαμεσολάβησης σε αστι-
κές και εμπορικές υποθέσεις.
Με τη διαμεσολάβηση τα μέρη επιδιώ-
κουν, συνεπικουρούμενα από το διαμε-
σολαβητή, να διερευνήσουν σε βάθος τα
αίτια της διαφοράς τους και να επιχειρή-
σουν να καταλήξουν σε συμφωνία που θα
ικανοποιεί στο μέγιστο βαθμό τα συμφέ-
ροντά τους. Ο διαμεσολαβητής είναι ένα
τρίτο, ανεξάρτητο, ειδικά εκπαιδευμένο
και άρτια καταρτισμένο πρόσωπο με
υψηλά ηθικά πρότυπα, το οποίο λειτουρ-
γεί υπό ιδιαίτερα αυστηρούς κανόνες δε-
οντολογίας και έρχεται σε επικοινωνία με
τα μέρη, από κοινού ή/και σε κατ’ ιδίαν
συναντήσεις, έχοντας ως στόχο τη γεφύ-
ρωση των διαφορών των μερών και την
επίτευξη συμφωνίας μεταξύ τους.
Για να αποκτήσουμε μια αίσθηση των
απωλειών σε πόρους εξαιτίας της μη προ-
σφυγής στη διαμεσολάβηση, σύμφωνα
με μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από
την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο χαμένος χρό-
νος υπολογίζεται σε 331 έως 446 επιπλέον
ημέρες κατά μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή
Ένωση, οι δε επιπρόσθετες νομικές δα-
πάνες κυμαίνονται από 12.471 € έως 13.738
€ ανά υπόθεση (βλ. Δελτίο Τύπου Ευρω-
παϊκής Επιτροπής, 24 Νοεμβρίου 2011).
Η διαμεσολάβηση είναι μια εκούσια και
άτυπη, πλην όμως δομημένη διαδικασία,
χαμηλού σχετικά κόστους, χωρίς τοπι-
κούς ή χρονικούς περιορισμούς, με τα
μέρη να ελέγχουν πλήρως το αποτέλε-
σμα. Λαμβάνει χώρα σε ιδιωτικό διακρι-
τικό περιβάλλον, διαρκεί ελάχιστο χρόνο
(24-36 ώρες περίπου) και διέπεται από
αυστηρό καθεστώς εμπιστευτικότητας.
Ευρίσκεται, δε, σε πλήρη αντιδιαστολή
με τη δημόσια, εξαιρετικά χρονοβόρα και
κοστοβόρα δικαστική διαδικασία, όπως
ανεφέρθη παραπάνω, η οποία είναι προ-
σανατολισμένη στην ερμηνεία του γράμ-
ματος του νόμου και όχι στην απόδοση
ουσιαστικού δικαίου, έχοντας συνήθως
απρόβλεπτο αποτέλεσμα για τους δια-
δίκους, με τους τελευταίους να στερού-
νται τη δυνατότητα να επηρεάσουν την
έκβαση του αποτελέσματος. Τα διάδικα
μέρη είναι και παραμένουν εχθροί, τόσο
πριν από την έναρξη της δικαστικής δι-
αμάχης, όσο και κατά τη διάρκειά της,
αλλά και μετά το πέρας της, απλά διότι
νικητής θα ανακηρυχθεί μόνον ο ένας εκ
των δύο στην αίθουσα του δικαστηρίου.
Από αυτό το σημείο εκτυλίσσεται η ου-
σιαστική υπεροχή της διαμεσολάβησης
ως εναλλακτικού –εξώδικου– τρόπου
επίλυσης μιας διένεξης. Ο έλεγχος των
συμφερόντων και των δύο πλευρών και
η ικανοποίηση αυτών στο μέγιστο βαθμό,
σε συνδυασμό με το πνεύμα συνεργασίας
και δημιουργικότητας που καλλιεργείται
τεχνηέντως από το διαμεσολαβητή ανά-
μεσα στα μέρη, βοηθά στην επίτευξη βι-
ώσιμης συμφωνίας και στην ανακήρυξη
αμφοτέρων των μερών ως νικητών στη
διαμάχη. Επιπροσθέτως, διατηρεί ζωντα-
νή τη δυνατότητα συνέχισης της σχέσης,
στοιχείο με ιδιαίτερη βαρύτητα για την
επιχειρηματική κοινότητα.
Τέλος, η δυνατότητα κήρυξης της επι-
τευχθείσας συμφωνίας ως εκτελεστού
τίτλου που παρέχεται από το νόμο, με την
κατάθεση του συμφωνητικού στο αρμό-
διο πρωτοδικείο, προσδίδει στο θεσμό το
κύρος που απαιτείται ώστε να τύχει της
προσοχής που του αξίζει από τις παραγω-
γικές τάξεις.
*Ο κ. Μαγουλάς είναι οικονομολόγος,
λογιστής-φοροτεχνικός Α' τάξης. Διαπι-
στευμένος διαμεσολαβητής από το Υπουρ-
γείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω-
πίνων Δικαιωμάτων. Επαγγελματίας του
στρατηγικού χρηματοοικονομικού και
διοικητικού τομέα, με πολυετή θητεία σε
μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές επιχει-
ρήσεις. Συνεργάτης του Κέντρου Διαμεσο-
λάβησης Ε.Β.Ε.Α
.
