ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Δ
ανάπτυξη
|
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2016
10
προηγούμενους ακυρώνονται εν μία νυκτί;
Αυτή είναι, ουσιαστικά, η εξίσωση που καλούμαστε να λύσουμε:
χρειαζόμαστε ένα ασφαλιστικό σύστημα που θα συνδυάζει την
ανάπτυξη με τη δικαιοσύνη. Ένα σύστημα που δεν θα στηρίζεται
στο «όποιος πρόλαβε», δεν θα στηρίζεται στο «να πληρώσουν οι
άλλοι».
Χρειαζόμαστε ένα σύστημα το οποίο θα διευκολύνει την ανάπτυ-
ξη: εξασφαλίζοντας τους εργαζόμενους και ευνοώντας αποταμι-
εύσεις. Και όχι ένα σύστημα το οποίο θα υποσκάπτει την αντα-
γωνιστικότητα της οικονομίας, θα τροφοδοτεί ελλείμματα και
θα επιβαρύνει την παραγωγή – είτε μέσω υψηλών εισφορών είτε
μέσω του προϋπολογισμού και άρα της φορολογίας.
Για να το θέσουμε απλά: δεν μπορούμε να είμαστε γενναιόδωροι
με τις συντάξεις, χωρίς αυτές να υποστηρίζονται από μια δυναμι-
κή παραγωγή. Καλές και σταθερές συντάξεις μπορούμε να έχουμε
μόνο σε μια οικονομία που ανθεί και αναπτύσσεται.
Πάνω σε αυτή τη βασική λογική, χρειάζεται να κάνουμε μια νέα
αρχή ως προς το ασφαλιστικό. Για να ανακτηθεί η αξιοπιστία του
συστήματος και για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του.
Ηέκθεση που παρουσιάζουμε προτείνει ένα βασικό πλαίσιο αλλα-
γών, που υλοποιείται σε τρία βήματα:
l
Πρώτο και άμεσο χρονικά βήμα είναι η εξαγορά δημοσιονομι-
κού χρόνου, με την υιοθέτηση βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθε-
σμων μέτρων δημοσιονομικής ευστάθειας. Τα μέτρα αυτά περι-
λαμβάνουν ένα σύστημα ποσοστιαίων εισφορών, με δυνατότητα
εξομάλυνσης για αυτοτελώς απασχολούμενους και αγρότες, την
προσαρμογή των κλιμακίων του Ε.Κ.Α.Σ., τη συνένωση ταμείων
κ.ά.
l
Το δεύτερο βήμα, που τοποθετείται εντός του 2016, αφορά τη
λήψη πολιτικών αποφάσεων σε πέντε κρίσιμα σημεία:
l
Διατήρηση της συνολικής επιβάρυνσης στα σημερινά επίπεδα
για 20 χρόνια.
l
Συνεξέταση κυρίων και επικουρικών συντάξεων και πιθανώς
εφάπαξ.
l
Συνεξέταση παλαιών και νέων συντάξεων, ως ανεξάρτητο θέμα
δικαιοσύνης.
l
Διάκριση πρόνοιας-ασφάλισης και αντανάκλαση της κάθε διά-
στασης στην κρατική σύνταξη. Μηχανισμός της νοητής κεφαλαι-
οποίησης.
l
Σκεπτικό ενός υποχρεωτικού πυλώνα στο κεφαλαιοποιητικό
σύστημα.
l
Το τρίτο βήμα, το οποίο τοποθετείται σε βάθος διετίας και μετά
από διάλογο, αφορά τη δημιουργία συστήματος τριών πυλώνων,
όπως αυτό που έχει αξιοποιηθεί σε αντίστοιχες μεταρρυθμίσεις
στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Πρόκειται για ένα μοντέλο που διακρίνει τους ρόλους της κοινω-
νικής και επαγγελματικής αλληλεγγύης. Ιεραρχεί προτεραιότητες
και αφήνει ευρύ πεδίο ευελιξίας για αποκλίσεις από το μέσο όρο, οι
οποίες όμως δεν επιβαρύνουν τρίτους. Στην τελική ανάπτυξή του
το σύστημα αυτό, εξασφαλίζει ποσοστό αναπλήρωσης γύρω στο
70% των τελικών αποδοχών, παρόμοιο με τα ισχύοντα στην Ε.Ε.
Κρίσιμο σημείο είναι ότι το όποιο σύστημα πρέπει να αντικαταστή-
σει το σύνολο της σημερινής προστασίας γήρατος, δηλαδή κυρίων
συντάξεων, επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ.
Εξίσου σημαντικό σημείο είναι ότι ο κρατικός πυλώνας πρέπει να
είναι σημαντικά μικρότερος από σήμερα, προκειμένου να αφήσει
χώρο για να αναπτυχθούν οι νέοι πυλώνες. Επίσης σημαντική δι-
αφοροποίηση από άλλες προτάσεις είναι η σύντμηση της μεταβα-
τικής περιόδου, προκειμένου να αρχίσει η απόδοση του πλήρους
συστήματος ταχύτερα.
Η Ελλάδα δεν αντέχει άλλη αναβολή στην αναμόρφωση του
ασφαλιστικού. Δεν μπορούμε πλέον να αντιμετωπίζουμε το πρό-
βλημα με μπαλώματα και με δόσεις. Δεν μπορούμε να πορευόμα-
στε χωρίς πυξίδα για το πού θέλουμε και πού πρέπει να πάμε.
Έχουμε ένα σύστημα που δημιουργεί σοβαρές ανισότητες. Έχου-
με ένα σύστημα άδικο, με ασφαλισμένους δύο κατηγοριών και με
μια ολόκληρη γενιά, οι ασφαλιστικές εισφορές της οποίας έχουν
ήδη αρνητική απόδοση. Έχουμε ένα σύστημα που επιβαρύνει δυ-
σανάλογα την οικονομία, αφού για κάθε ευρώ που παράγει η χώρα
τα 25 λεπτά σχεδόν πρέπει να αφαιρούνται για την παροχή συντά-
ξεων. Έχουμε ένα σύστημα που επιβάλλει υψηλό μη μισθολογικό
κόστος, υπονομεύοντας την επιχειρηματικότητα και την απασχό-
ληση, τις ίδιες δηλαδή τις πηγές από τις οποίες τροφοδοτείται.
Έχουμε ένα σύστημα που στηρίζεται σε λογικές προηγούμενων
δεκαετιών, σε μια χώρα, σε μια οικονομία, αλλά και σε έναν κόσμο
που έχει αλλάξει δραματικά. Δεν μπορούμε να επιμένουμε σε ένα
ασφαλιστικό σύστημα του χθες, για να αντιμετωπίσουμε τις προ-
κλήσεις τού σήμερα και του αύριο.
Εμείς κρούουμε για μία ακόμη φορά τον κώδωνα του κινδύνου.
Και δεν μένουμε σε αυτό. Για μία ακόμη φορά, διατυπώνουμε
συγκεκριμένες προτάσεις. Έγκυρες, τεκμηριωμένες, υπεύθυ-
νες, ρεαλιστικές. Ελπίζουμε ότι έστω και τώρα θα βρούμε αντα-
πόκριση.
