ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Δ
ανάπτυξη
|
ΜΑΪΟΣ 2014
22
πρώτα βήματα προς μια κοινή πολιτική στους τομείς της ασφά-
λειας και της άμυνας. Επίσης, η Συνθήκη περιλαμβάνει κανόνες
σχετικά με τους ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα, την καταπολέ-
μηση της τρομοκρατίας, τη δημιουργία της Ευρωπόλ, τη θέσπι-
ση κοινής πολιτικής ασύλου, την καταπολέμηση της παράνομης
μετανάστευσης και τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές και
αστικές υποθέσεις.
Στις 29 Μαρτίου 1996 συγκαλείται νέα Δ.Κ.Δ. στο Τορίνο, προ-
κειμένου να προετοιμάσει την αναθεώρηση των Συνθηκών.
Μετά την ολοκλήρωση της εν λόγω διάσκεψης, στις 2 Οκτωβρί-
ου 1997 υπογράφεται η
Συνθήκη του Άμστερνταμ,
η οποία
τίθεται σε ισχύ την 1η Μαΐου 1999. Στόχος της νέας Συνθήκης
είναι η προσαρμογή των θεσμικών οργάνων και της διαδικασίας
λήψης αποφάσεων.
Σηματοδοτεί, επίσης, τη θέληση των κρατών μελών να φέρουν
την Ένωση πιο κοντά στους πολίτες, και για το σκοπό αυτό περι-
λαμβάνει διατάξεις σε θέματα διαφάνειας. Επίσης, δίνει έμφαση
στις έννοιες της βιώσιμης ανάπτυξης και της ισότητας ανδρών και
γυναικών, ενώ οι αρχές του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμά-
των, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου κατοχυρώνονται
ως απαραίτητες προϋποθέσεις για την προσχώρηση στην Ε.Ε.
Οι εξουσίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διευρύνονται ακόμα
περισσότερο, με την επέκταση της διαδικασίας συναπόφασης
σε νέους τομείς και τη δυνατότητα έγκρισης ή απόρριψης του
διορισμού του υποψήφιου προέδρου της Επιτροπής.
Το 1998 αρχίζει νέα Δ.Κ.Δ. για την αναθεώρηση των Συνθηκών,
αμέσως μετά την έναρξη των διαπραγματεύσεων προσχώρησης
με τις υποψήφιες χώρες της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης.
Η Συνθήκη της Νίκαιας
υπογράφεται στις 26 Φεβρουαρίου
2001 και τίθεται σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2003. Η Συνθήκη
αυτή τροποποιεί εκ νέου τις θεσμικές διατάξεις, ενόψει της διεύ-
ρυνσης της Ένωσης σε 25 μέλη.
Η «δήλωση για το μέλλον της Ένωσης» που προσαρτάται στη
Συνθήκη της Νίκαιας προβλέπει τη σύγκληση Δ.Κ.Δ. το 2004.
Κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λάκεν, το Δεκέμβριο του
2001, συγκαλείται Συνέλευση για το μέλλον της Ευρώπης, προ-
κειμένου να καταρτίσει έγγραφο «που θα χρησιμοποιηθεί ως
βάση για τις συζητήσεις της Διακυβερνητικής Διάσκεψης Ζι-
σκάρ Ντ’ Εστέν», η οποία κατάρτισε και πρότεινε
σχέδιο Συν-
θήκης για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης.
Η Συν-
θήκη αυτή, η οποία καταρτίστηκε μετά από διαπραγματεύσεις
στο πλαίσιο νέας Δ.Κ.Δ. μεταξύ 2003 και 2004, υπεγράφη στις
29 Οκτωβρίου 2004 στη Ρώμη.
Καταργεί τις προηγούμενες Συνθήκες —εκτός από τη Συνθήκη
Ευρατόμ— και τις αντικαθιστά με ενιαίο κείμενο συνταγματικού
χαρακτήρα. Ωστόσο, μετά τα αρνητικά αποτελέσματα του δημο-
ψηφίσματος της 29ης Μαΐου 2005 στη Γαλλία και της 1ης Ιου-
νίου 2005 στην Ολλανδία, διακόπηκε η διαδικασία επικύρωσης.
Δεδομένου ότι η Συνταγματική Συνθήκη δεν μπόρεσε να τε-
θεί σε ισχύ, το 2007 άρχισαν νέες διαπραγματεύσεις οι οποίες
κατέληξαν στην υπογραφή, στις 13 Δεκεμβρίου 2007, και στην
έναρξη ισχύος, την 1η Δεκεμβρίου 2009, της
Συνθήκης της
Λισαβόνας.
Στόχος της Συνθήκης της Λισαβόνας είναι η βελτίωση της θε-
σμικής αποτελεσματικότητας και η ενίσχυση του δημοκρατι-
κού χαρακτήρα της Ένωσης. Η Ένωση βασίζεται στο εξής σε
δύο Συνθήκες: τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Σ.Ε.Ε.)
και τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
(Σ.Λ.Ε.Ε.), η οποία αντικαθιστά τη Συνθήκη για την ίδρυση της
Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η Ε.Ε. αποκτά νομική προσωπι-
κότητα και δύο νέα θεσμικά όργανα: την Ευρωπαϊκή Κεντρική
Τράπεζα και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με πρόεδρο που εκλέ-
γεται για δυόμισι χρόνια. Η διάρθρωση σε πυλώνες που προβλε-
πόταν στη Συνθήκη του Μάαστριχτ καταργείται. Ο κανόνας ψη-
φοφορίας στο Συμβούλιο τροποποιείται με την καθιέρωση του
συστήματος της διπλής πλειοψηφίας, των κρατών μελών και του
πληθυσμού.
Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ως συνομοθέτη με το