Page 26 - Περιοδικό Ανάπτυξη

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2013

Oικονομία

ανάπτυξη

24

ρεί σημαντικά σε μέγεθος όλων των άλ-

λων ευρωπαϊκών μονάδων (απασχολεί

2,5 περίπου άτομα, όταν η μέση κοινο-

τική επιχείρηση απασχολεί περί τους 6

εργαζόμενους).

• Έχουμε το μικρότερο, στην ευρωζώνη,

ποσοστό μισθωτής εργασίας –όπου η

παρακράτηση του φόρου γίνεται στην

πηγή– και το μεγαλύτερο ποσοστό ανε-

ξάρτητα εργαζόμενων (στην Ελλάδα οι

μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα αντιπρο-

σωπεύουν το 53% του συνόλου των

απασχολούμενων στον τομέα αυτό,

έναντι μέσου όρου 80%, περίπου, στην

ευρωζώνη), καθώς και το μεγαλύτερο

ποσοστό επιχειρηματικότητας ανάγκης,

όπου ο ακριβής εντοπισμός της φορο-

λογητέας ύλης και η είσπραξη των ανα-

λογούντων φορέων προσκρούει σε σο-

βαρά εγγενή εμπόδια.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι ελληνικές

αυτές ιδιομορφίες του μικρομεσαίου χώ-

ρου απαλλάσσουν τις μεγάλες επιχειρή-

σεις –πολυεθνικές και μη– από τις σχετι-

κές ευθύνες.

ΙΙ.

H στενή σχέση ανάμεσα στην παραοικο-

νομία (εγκληματική ή άλλη μη φορολο-

γούμενη δραστηριότητα) και τη φοροδια-

φυγή είναι αυτονόητη, τα στατιστικά, δε,

στοιχεία επιβεβαιώνουν τη σύνδεση της

φοροδιαφυγής με τη δομή του παραγωγι-

κού δυναμικού όλων των λιγότερο ανε-

πτυγμένων χωρών του κοινοτικού Νότου.

• Οι χώρες με τη μεγαλύτερη παραοικο-

νομία (% επί του Α.Ε.Π.) είναι κατά σει-

ρά οι κάτωθι: Ελλάδα (29,9%), Ιταλία

(27,2%), Ισπανία (22,9%), Βέλγιο

(22,5%) και Πορτογαλία (22,5%) (τε-

λευταία διαθέσιμα στοιχεία της Παγκό-

σμιας Τράπεζας).

• Οι ίδιες χώρες παρουσιάζουν τη μικρότε-

ρη μέση, ανά επιχείρηση, απασχόληση

στη Μεσόγειο, και, μάλιστα, η σειρά κα-

τάταξής τους δεν παρουσιάζει καμιά δια-

φορά (στοιχεία Ευρωπαϊκής Επιτροπής).

Τα ανωτέρω δεδομένα, χωρίς να αποδει-

κνύουν σχέση απόλυτου αιτίου και αιτια-

τού ανάμεσα στο (μικρό) μέσο επιχειρη-

ματικό μέγεθος και τον (μεγάλο) όγκο της

φοροδιαφυγής, επιβεβαιώνουν τη στενή

σχέση τους.

Είναι εμφανές ότι τα μικρά επιχειρηματικά

μεγέθη, πέραν της χαμηλής παραγωγικό-

τητας εργασίας που εμφανίζουν, φοροδια-

φεύγουν πιο εύκολα: η πιθανότητα ελέγ-

χου τους από τα αρμόδια φορολογικά όρ-

γανα είναι μειωμένη, η απουσία οργανω-

μένων λογιστηρίων επιτρέπει πιο εύκολα

την απόκρυψη φορολογητέας ύλης, ο οι-

κογενειακός χαρακτήρας τους αφήνει πολ-

λά περιθώρια λογιστικού περιορισμού των

πραγματικών κερδών, και η έλλειψη, συ-

νήθως, μηχανογραφικής υποδομής καθι-

στά σχεδόν αδύνατη τη διασταύρωση των

επιμέρους στοιχείων κόστους.

III.

Οι διαπιστώσεις αυτές μας οδηγούν στο

συμπέρασμα ότι μια δυναμική στρατηγική

μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομί-

ας και κοινωνίας θα πρέπει, οπωσδήποτε,

να ενσωματώνει και πολιτικές που θα στο-

χεύουν στην αύξηση του μέσου μεγέθους

της ελληνικής επιχείρησης.

Ο «μικροϊδιοκτησιακός» τρόπος παραγω-

γής και διάθεσης, που φέρει σημαντικό με-

ρίδιο ευθύνης τόσο για την υποβαθμισμέ-

νη ανταγωνιστικότητα της παραγωγής μας,

όσο και για τα υψηλά ποσοστά φοροδια-

φυγής, θα πρέπει, σταδιακά και οργανω-

μένα και όχι βίαια, να παραχωρήσει τη θέ-

ση του σε ένα σύγχρονο παραγωγικό σύ-

στημα, με μονάδες –μικρές, μεσαίες και

μεγάλες– το μέγεθος των οποίων θα προ-

σεγγίζει, ταχύτερα και ορθολογικότερα

από ό,τι μέχρι τώρα, το άριστο –σε διεθνές

επίπεδο– μέσο μέγεθος του κάθε κλάδου.

• Οι προσωποκεντρικές, οικογενειακές

και εσωστρεφείς επιχειρηματικές πρω-

τοβουλίες, με την υψηλή νηπιακή θνη-

σιμότητα, θα πρέπει να υποκαταστα-

θούν από πιο οργανωμένους και απρό-

σωπους παραγωγικούς μηχανισμούς.

• Ο ταλαντούχος αυτοδημιούργητος επι-

χειρηματίας καλείται (προκειμένου να δι-

εκδικήσει όχι μια βραχύβια επιχειρηματι-

κή παρουσία, που αποδίδει, στις περισ-

σότερες των περιπτώσεων, οικογενειακό

εισόδημα ανάλογο των μισθωτών οι

οποίοι αμείβονται με τις κατώτερες απο-

δοχές, αλλά μια δυναμική και βιώσιμη

αναπτυξιακή πορεία) να συνειδητοποιή-

σει την ανάγκη του κατάλληλου επιχει-

ρηματικού μεγέθους, που εξασφαλίζει

οικονομίες κλίμακας και δυνατότητες

αξιοποίησης σύγχρονης τεχνολογίας,

εξειδικευμένου προσωπικού και επαρ-

κών χρηματοδοτικών πόρων.

Με τον τρόπο αυτό, η επιχειρηματικότητα

ανάγκης θα περιοριστεί, η αναλογία των

μισθωτών στο σύνολο των εργαζομένων

θα αυξηθεί, η υψηλή, σήμερα, νηπιακή

επιχειρηματική θνησιμότητα θα καμφθεί

και η φοροδιαφυγή θα μειωθεί.

Page 26 - Περιοδικό Ανάπτυξη - Απρίλιος 2013