ανάπτυξη
|
ΜΑΪΟΣ 2015 51
επιδόσεων και την κρίση του 2008, τις συ-
νέπειες της οποίας βιώνουν ακόμη τόσο η
Ευρώπη, όσο και οι Η.Π.Α.
l
Με δεδομένο ότι στις καπιταλιστικές
κοινωνίες η φυσική ροπή ευνοεί την από-
κλιση και όχι τη σύγκλιση, οι διορθωτικές
παρεμβάσεις των κρατών για τον περιορι-
σμό των ανισοτήτων τόσο σε εθνικό, όσο
και σε περιφερειακό επίπεδο, είναι απα-
ραίτητες προκειμένου να αποφευχθούν
νέες κρίσεις.
γ)
Από τα στοιχεία έρευνας Ελλήνων κα-
θηγητών (Τάσσου Γιαννίτση και Σταύρου
Ζωγραφάκη), που έγινε για λογαριασμό
του γερμανικού Ινστιτούτου Μακροοικο-
νομίας και Ανάπτυξης (Ι.Μ.Κ.) με αντι-
κείμενο τις επιπτώσεις της μνημονιακής
οικονομικής πολιτικής στο εισόδημα των
Ελλήνων (Το Βήμα, 22-4-2015), προκύ-
πτει ότι κατά την περίοδο 2008-2012:
l
το 10% των φτωχότερων νοικοκυριών
(εισοδήματα από εργασία, συντάξεις και
επιχειρηματική
δραστηριότητα)
είχε
απώλειες της τάξης του 86%, ενώ
l
το 30% των υψηλότερων εισοδημάτων
είχε απώλειες που δεν ξεπέρασαν το 17%-
20%.
Κύριες αιτίες που ευθύνονται για την
όξυνση αυτή των εισοδηματικών ανισο-
τήτων στη χώρα μας κατά την πενταετία
της κρίσης ήταν η καλπάζουσα ανεργία,
οι συνήθως οριζόντιες περικοπές μισθών
και οι διαδοχικές φορολογικές αφαιμά-
ξεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι, συνολικά,
η φορολόγηση των ασθενέστερων οικο-
νομικά ελληνικών στρωμάτων αυξήθηκε
κατά 338%, ενώ η φορολόγηση των ισχυ-
ρότερων και κατά συνέπεια, ανθεκτικότε-
ρων στην κρίση, ελληνικών στρωμάτων,
αυξήθηκε κατά 9% μόλις.
Είναι προφανές ότι η περιοριστική εισο-
δηματική και δημοσιονομική πολιτική,
διογκώνοντας τις εγχώριες εισοδηματικές
και περιουσιακές ανισότητες, οξύνει αντί
να αμβλύνει τις αιτίες της κρίσης (μειωμέ-
νη ζήτηση, περιορισμένες επενδύσεις, χα-
μηλή ανταγωνιστικότητα, υψηλά ελλείμ-
ματα και χρέη), ενώ η άποψη ότι οι ρυθ-
μισμένες αγορές εργασίας επιβαρύνουν
την παραγωγικότητα και εξασθενίζουν
την ανάπτυξη, δεν επιβεβαιώνεται από τις
εξελίξεις στην πραγματική οικονομία.
Οι ανωτέρω διαπιστώσεις καθιστούν επι-
βεβλημένη την ταχεία υιοθέτηση ενεργη-
τικών πολιτικών που θα περιορίζουν τις
ανισότητες, ώστε να εκλείψει μία από τις
βασικότερες αιτίες αποσταθεροποίησης
του ευρωπαϊκού οικονομικού και πολιτι-
κού συστήματος.
Ανάμεσα στις πολιτικές αυτές σημαίνου-
σα θέση θα πρέπει να κατέχει ένας γενικό-
τερος επαναπροσδιορισμός των σχέσεων
εργασίας και κεφαλαίου στους κόλπους
των επιχειρήσεων, που να αναζωογονεί το
καπιταλιστικό σύστημα, ενισχύοντας την
αναιμική σήμερα ζήτηση της ευρωζώνης
και ενθαρρύνοντας τις διαδικασίες βελτί-
ωσης της παραγωγικότητας, μέσα από την
πληρέστερη ικανοποίηση των εργαζόμε-
νων στους χώρους της δουλειάς τους.
Ένας ειλικρινής και χωρίς ξεπερασμέ-
να ιδεολογήματα ή συντεχνιακές νοοτρο-
πίες διάλογος πάνω στο θέμα αυτό, είναι
βέβαιο ότι θα συμβάλει αποφασιστικά
στη διαμόρφωση των αναγκαίων συνθη-
κών για το πέρασμα σε μια νέα εποχή ανά-
πτυξης, μελιγότερεςκρίσειςκαι καλύτερο
βιοτικό επίπεδο για όλο και περισσότε-
ρους.
