ανάπτυξη
|
ΜΑϊΟΣ 2015 31
Ο
Αλέξης Τσίπρας διαμηνύ-
ει ότι είναι έτοιμος για έναν
«έντιμο συμβιβασμό», αφή-
νοντας ανοιχτό το ενδεχόμε-
νο προσφυγής στις κάλπες ανά πάσα στιγ-
μή είτε με τη μορφή δημοψηφίσματος
είτε με τη μορφή πρόωρων εκλογών, κα-
θώς αντιλαμβάνεται ότι τα μέτρα που ζη-
τούνται από τους θεσμούς δεν μπορούν να
εφαρμοστούν σε μια κοινωνία και μια αγο-
ρά «αποδεκατισμένη» όπως η ελληνική.
Στον αντίποδα, τα κόμματα της αντιπολί-
τευσης αναζητούν ακόμη το βηματισμό
τους, όπως αποτυπώνεται σε όλες τις δη-
μοσκοπήσεις, μη καταφέρνοντας έως σή-
μερα να καλύψουν τη μεγάλη απόσταση
από την κυβέρνηση. Θεωρούν, ωστόσο,
ότι το κλίμα θα αναστραφεί σε περίπτωση
αιφνίδιου «ισχυρού οικονομικού σοκ» το
οποίο απεύχονται, και αντιπροτείνουν τη
δημιουργία κυβέρνησης εθνικής σωτηρί-
ας για την έξοδο από την παρούσα συγκυ-
ρία. Το αίτημα για σύγκλιση του συμβου-
λίου πολιτικών αρχηγών παραμένει ως ει-
σήγηση στο γραφείο του πρωθυπουργού,
ωστόσο δεν μπορεί να εξεταστεί προτού
συγκεκριμενοποιηθούν τα κείμενα των δι-
απραγματεύσεων από τα οποία θα προκύ-
ψει ουσιαστική βάση συζήτησης. Από την
πλευρά του, ο αρχηγός της αξιωματικής
αντιπολίτευσης υποστηρίζει σθεναρά πως
«η χώρα μπορεί να βγει οριστικά στο ξέ-
φωτο σε 1,5 χρόνο αν εφαρμοστεί το πρό-
γραμμα των μεταρρυθμίσεων χωρίς την
επιβολή νέων φόρων». Ο κ. Σαμαράς, με-
τριάζοντας τους τόνους της οξείας πολιτι-
κής αντιπαράθεσης του προηγούμενου δι-
αστήματος, εκτιμά πως η υπογραφή νέας
δανειακής σύμβασης θα αποδειχθεί κα-
ταστροφική για την Ελλάδα «γιατί θα συ-
νοδεύεται από πολλαπλάσια μέτρα και η
αποτελεσματικότητά της θα είναι αμφίβο-
λη, όπως λανθασμένη αποδείχτηκε η συ-
νταγή του πρώτου μνημονίου».
Ρευστότητα
Στο μέτωπο της ρευστότητας και των υπο-
χρεώσεων της χώρας έναντι των δανει-
στών, το επόμενο τρίμηνο τα πράγματα εί-
ναι εξαιρετικώς αμφίβολα. Μόνο τον Ιού-
νιο, το ελληνικό δημόσιο πρέπει να πλη-
ρώσει 1,5 δις στο Δ.Ν.Τ., ενώ οφείλει να
καταβάλει σε 4 δόσεις ανάλογο ποσό στο
Δ.Ν.Τ. το Σεπτέμβριο. Στο μεταξύ θα πρέ-
πει να ξεπληρώσει περίπου 3 δις στην
Ε.Κ.Τ. τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, πέ-
ραν των μισθών και των συντάξεων. Την
ίδια ώρα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δη-
μοσίου σε ιδιώτες, μόνον από επιστροφές
φόρων και Φ.Π.Α., ανέρχονται σε περίπου
4,5 δις ευρώ. Η σημαντική τους αύξηση το
2015, η οποία και ήταν ιδιαίτερα έντονη το
μήνα Μάρτιο, ενώ αναμένεται να είναι διο-
γκωμένη το μήνα Απρίλιο, οφείλεται κυρί-
ως στην αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφει-
λών και των απλήρωτων υποχρεώσεων των
οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, των
νοσοκομείων, της τοπικής αυτοδιοίκησης,
αλλά και της ίδιας της κεντρικής διοίκη-
σης. Σε αυτό συμβάλλει η υποεκτέλεση
του Κρατικού Προϋπολογισμού στο σκέ-
λος των δαπανών, η οποία προσεγγίζει τα 2
δις ευρώ κατά το 1ο τρίμηνο του 2015, τόσο
από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, όσο και
από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσε-
ων. Ενδεικτικά και μόνο, το επίδομα θέρ-
μανσης που έχει καταβληθεί το τελευταίο
τρίμηνο ανέρχεται στα 37 εκατ. ευρώ, ένα-
ντι 132 εκατ. ευρώ το αμέσως προηγούμενο
τρίμηνο. Ενώ οι δαπάνες κάλυψης ελλειμ-
μάτων νοσοκομείων και εξόφλησης ληξι-
πρόθεσμων οφειλών τους διαμορφώθη-
καν στα 43 εκατ. ευρώ κατά το 1ο τρίμηνο
του 2015, από 500 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο
τρίμηνο του 2014. Και οι δαπάνες του Προ-
γράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ανήλ-
θαν στα 542 εκατ. ευρώ κατά το 1ο τρίμηνο
του 2015, από 918 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο
τρίμηνο του 2014. Παρά τα ζητήματα αυτά
ωστόσο, η κυβέρνηση αποδεικνύεται συ-
νεπής στις υποχρεώσεις της και μάλιστα
κατέβαλε μία ημέρα νωρίτερα τη δόση των
780 εκατ. ευρώ στο Δ.Ν.Τ., προ της κρίσι-
μης συνεδρίασης του Eurogroup, δείχνο-
ντας ότι σκοπός της δεν είναι η ρήξη αλλά
η συνεννόηση. Όχι πάντως άνευ όρων, δια-
μηνύει το Μαξίμου.
Προθεσμίες
Ένα ακόμα ακανθώδες ζήτημα στην ατζέ-
ντα των διαπραγματεύσεων τέθηκε από
τους δανειστές και αφορά τις επαναπρο-
σλήψεις στο δημόσιο, οι οποίες αποφα-
σίστηκαν με πρόσφατο νομοσχέδιο του
Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμι-
σης. Οι «θεσμοί» τονίζουν με έμφαση ότι
για τις τοποθετήσεις αυτές των 15.500 ερ-
γαζόμενων απαιτούνται ισοδύναμα δημο-
σιονομικά μέτρα τα οποία η κυβέρνηση
δεν έχει καταθέσει, καθώς τα έσοδα από
τον Φ.Π.Α., τον ΕΝ.Φ.Ι.Α., τις ιδιωτικο-
ποιήσεις κ.λπ. προορίζονται για άλλες
δράσεις. Ως εκ τούτου Ε.Ε. και Δ.Ν.Τ.,
κυρίως, αρνούνται οποιαδήποτε συζή-
τηση επί του θέματος, χωρίς να ευρεθεί
κονδύλι από ελληνικής πλευράς για την
πληρωμή των επαναπροσλαμβανόμε-
νων. Εξάλλου ο διεθνής τύπος καθημερι-
νώς ασχολείται με την ταμειακή κατάστα-
ση της χώρας τονίζοντας ότι εξαντλούνται
οσονούπω και οι τελευταίες πηγές ρευ-
στότητας. Για παράδειγμα, το Reuters
παραθέτει δηλώσεις επενδυτών στο Σίτι
του Λονδίνου, ότι το Eurogroup αναγνώ-
ρισε την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις,
τόνισε όμως ότι κάθε περαιτέρω εξέλιξη
θα εξαρτηθεί από τη θετική αναθεώρηση
του τρέχοντος προγράμματος. Με άλλα
λόγια, τίποτα δεν άλλαξε. «Η Αθήνα προ-
ειδοποιεί ότι η κατάσταση είναι εξαιρετι-
κά επείγουσα», γράφει η ισπανική
El pais
στην ηλεκτρονική της έκδοση, σημειώνο-
ντας ότι η Ευρώπη δίνει σήμα στην Ε.Κ.Τ.
για να μην κλείσει τη στρόφιγγα της ρευ-
στότητας. «H Ελλάδα απέφυγε την οικο-
νομική σφαίρα με την πρόοδο που ση-
μειώθηκε προς μία συμφωνία», λέει το
Bloomberg και σημειώνει ότι η χώρα
έδωσε στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τρά-
πεζα μια δικαιολογία για να διατηρήσει
τη γραμμή στήριξης του χρηματοπιστωτι-
κού της συστήματος, πείθοντας τους επι-
φυλακτικούς πιστωτές της και τη Γερμα-
νία ότι η Αθήνα είναι σοβαρή και θα υλο-
ποιήσει τις πολιτικές που απαιτούνται για
την αποφυγή της χρεοκοπίας. « Έχουμε
ρευστότητα για 15 ημέρες» παραδέχτηκε
ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρου-
φάκης, θέτοντας ως στόχο τη λήψη κοι-
νής απόφασης για το «άνοιγμα της κά-
νουλας». Μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο,
υπό ποιες προϋποθέσεις και με ποιες συ-
νέπειες για την κοινωνία;
