ανάπτυξη
|
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2014
7
Α
ναλυτικά, το υπόμνημα έχει ως εξής:
Μετά από μια μακρά περίοδο ύφεσης και αβεβαιό-
τητας, η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση
δημοσιονομικής εξισορρόπησης. Σύμφωνα με όλες τις ενδεί-
ξεις, το Α.Ε.Π. της χώρας θα παρουσιάσει εφέτος θετικό ρυθμό
μεταβολής, για πρώτη φορά από το 2008. Οι επιδόσεις στο δη-
μοσιονομικό τομέα παραμένουν εντός στόχων, ενώ τόσο η απο-
κλιμάκωση των επιτοκίων των ομολόγων του ελληνικού δημοσί-
ου, όσο και η ανταπόκριση ξένων επενδυτών στις κεφαλαιακές
αυξήσεις των κυριότερων τραπεζών, αποτυπώνουν τη σταθερή
ενίσχυση της διεθνούς εμπιστοσύνης προς την Ελλάδα.
Ωστόσο,
τα
προβλήματα στην πραγματική οικονομία και
στην αγορά παραμένουν και μάλιστα αυξάνονται,
καθώς η
εμμονή στην πολιτική της εξάλειψης των ελλειμμάτων και της
μείωσης του πληθωρισμού που επιβάλλει η Γερμανία στο σύ-
νολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και κατ’ επέκταση και στη χώρα
μας, εμποδίζει την ανάπτυξη και ενισχύει την ανεργία.
Για να βγει οριστικά η Ελλάδα από την κρίση, αλλά και για να
επιστρέψει η Ε.Ε. σε αναπτυξιακή τροχιά
δεν είναι αρκετή η
επίτευξη δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Απαιτείται μια συ-
νολική αλλαγή της οικονομικής πολιτικής, ώστε
να ενισχυθεί
η ρευστότητα στην ευρωπαϊκή αγορά, να πραγματοποιη-
θούν παραγωγικές επενδύσεις.
Το πρόσφατο παράδειγμα της Γαλλίας, με την παραίτη-
ση του υπουργού Οικονομικών, ενισχύει την άποψη ότι η
κρίση χτυπά πλέον δυνατά και την καρδιά της Ευρώπης,
ως απόρροια της εμμονής της Γερμανίας σε μια πολιτική
που εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα, μετατρέποντας
τα ελλείμματα του νότου σε δικά της πλεονάσματα.
Είναι, ίσως, η πλέον κατάλληλη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση,
εν όψει και της συνάντησης των Παρισίων με τους εκπροσώπους
της Ε.Ε., της Ε.Κ.Τ. και του Δ.Ν.Τ., να θέσει το ζήτημα της αλλα-
γής πολιτικής, με στροφή από τη σκληρή λιτότητα στην ανάπτυ-
ξη,
μέσω ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους, έκδοσης ευ-
ρωομολόγων και χαλάρωσης των τραπεζικών κριτηρίων.
Οι δράσεις αυτές, ιδιαίτερα για την Ελλάδα αλλά και πολλές άλ-
λες χώρες της Ε.Ε., είναι αναγκαίες για την έξοδο από την κρίση
και την επιστροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Για να αποφευχθεί ένας νέος δημοσιονομικός εκτροχιασμός στη
χώρα μας και –κυρίως– για να αποκατασταθούν οι απώλειες που
προκάλεσε η ύφεση,
θα απαιτηθεί στα επόμενα χρόνια ένας
μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης άνω του 3%.
Η δυναμική και μεσοπρόθεσμα διατηρήσιμη ανάπτυξη που
χρειάζεται η χώρα απαιτεί και την αλλαγή της οικονομικής πο-
λιτικής που εφαρμόζεται στο εσωτερικό, με αποφάσεις της ελ-
ληνικής κυβέρνησης που δεν εκπορεύονται από τις δεσμεύσεις
που έχει αναλάβει έναντι των εταίρων και των δανειστών της.
Απαιτείται η
ανάδειξη ενός νέου παραγωγικού υποδείγμα-
τος,
το οποίο θα εστιάζει στους τομείς των διεθνώς εμπορεύσι-
μων αγαθών και υπηρεσιών, στην καινοτομία και στην οικονομία
της γνώσης. Κινητήριος μοχλός σε αυτό μοντέλο δεν μπορεί να
είναι πλέον το κράτος, αλλά η εξωστρεφής και ανταγωνιστική
επιχειρηματικότητα.
Δυστυχώς, η
πορεία μετάβασης στο νέο αυτό αναπτυξια-
κό πρότυπο καθυστερεί χαρακτηριστικά.
Η μέχρι τώρα
υποχώρηση της ύφεσης έχει στηριχθεί κυρίως στην αύξηση της
εξωτερικής ζήτησης για υπηρεσίες, κυρίως στον τομέα του του-
ρισμού, καθώς και στην ελαφρά ανάκαμψη της ιδιωτικής κατα-
νάλωσης.
Οι εξαγωγές αγαθών, που οφείλουν να πρωταγωνιστήσουν στην
αναδιάρθρωση του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας, πα-
ραμένουν σε μεγάλο βαθμό καθηλωμένες. Η βιομηχανική πα-
ραγωγή δεν ανακτά τη δυναμική της και η επενδυτική δραστη-
ριότητα περιορίζεται.
Τα προβλήματα
που εμποδίζουν τον παραγωγικό μετασχημα-
τισμό της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να υφίστανται:
- Το πρόβλημα
χρηματοδότησης της οικονομίας παραμένει
οξύ. Παρά το ότι η κεφαλαιακή επάρκεια του τραπεζικού συ-
στήματος έχει ενισχυθεί, ο ρυθμός μεταβολής της χρηματοδό-
τησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα εξακολουθεί να είναι αρνη-
τικός, ενώ το ύψος των επιτοκίων παραμένει απαγορευτικό: μια
μεγάλη ελληνική επιχείρηση πληρώνει σήμερα για το δανεισμό
της μέχρι και υπερδιπλάσιο επιτόκιο, σε σύγκριση με ανταγωνι-
στές της στον πυρήνα της ευρωζώνης.
-
Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις,
το φορολογικό περιβάλλον
στην Ελλάδα παραμένει εχθρικό για την επιχειρηματικό-
τητα και τις επενδύσεις.
Ο φορολογικός συντελεστής για τα
κέρδη των επιχειρήσεων συνεχίζει να είναι κατά πολύ υψηλότε-
ρος από όλες τις γειτονικές μας χώρες. Η εξοντωτική φορολό-
γηση της ακίνητης περιουσίας, η αστάθεια και η πολυπλοκότητα
του συστήματος, τα λάθη, οι αστοχίες και οι συνεχείς αλλαγές
στην εφαρμογή των ρυθμίσεων, λειτουργούν αποτρεπτικά στην
ανάληψη κάθε δραστηριότητας. Στην Ελλάδα σήμερα, ο φορο-
λογούμενος –και ειδικά ο επιχειρηματίας, ο επενδυτής, ο ελεύ-
θερος επαγγελματίας– δεν ξέρει πραγματικά τι του ξημερώνει.
- Το κόστος της ενέργειας
εξακολουθεί να απειλεί όχι μόνο
την ανταγωνιστικότητα, αλλά και την ίδια τη βιωσιμότητα της
εγχώριας βιομηχανίας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, ο στόχος
για αύξηση της συμβολής της βιομηχανίας στο 14%-15% του
Α.Ε.Π. δεν είναι εφικτός.
